عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
مقدمه:
دربین تمامی گیاهان زراعی ،گندم بیشترین سطح زیر کشت را در جهان دارد. تقریباً یک ششم از کل زمین های زراعی جهان، زیر کشت این محصول است.
گندم با سطح زیر کشت حدود 6میلیون هکتار در کشور و350000هکتار در استان خراسان رضوی، مهمترین محصول زراعی محسوب می شود.
یکی از عواملی که بیشترین خسارت را به محصول گندم می زند و نقش قابل توجهی در کاهش عملکرد آن دارد ، علف های هرز است.
* نحوه خسارت زائی علف های هرز
1-آب و مواد غذايي مورد نياز گياه زراعي را جذب می کنند
2- با افزایش تعداد برگ ها، فضا را برای گیاه زراعی کاهش می دهند.
3- با گسترش ريشه خود وگاه با توليد مواد سمي به محصول خسارت می زنند
4- باتوليد بذرهای فراوان، سبب نامرغوبي محصول و يا ايجاد مسموميت می شوند.
5- جایگاه زندگی برخي از آفات و بيماري ها بوده وخود ، عامل خسارت به محصول مي گردند.
شناخت دقيق علف هاي هرز وآشنايي با دوره زندگي آنها ، به كشاورزان اين امكان را مي دهدتا با مديريت علمي، موجب افزايش محصول شوند . همچنین با استفاده مژثر سموم و خودداري از مصرف بي رويه آنها، از بروز مقاومت در علف هاي هرز جلوگيري نماييد.
مهار علف هاي هرز گندم:
هدف ازمهار علف هاي هرز، ريشه كني كامل آنها نيست بلكه مهار در حد مطلوب است. براي اين منظور روش هاي مختلفي وجود دارد . استفاده از این روش ها به چند عامل بستگی دارد، از جمله:
- گونه علف هاي هرز ،
- شرايط آب وهوايي منطقه،
- نوع خاك،
- كشت هاي متداول در منطقه
- امكانات قابل دسترس
- شرايط اجتماعي واقتصادي .
روش های مهار علف های هرز:
1-پيشگيري: يكي از اصول اوليه كشاورزي صحيح، وارزان ترين راه جلوگيري از خسارت علف هاي هرز مي باشد پیشگیری شامل اقداماتي است كه از آلوده شدن و يا شدت گرفتن آلودگي يك منطقه جلوگيري مي كند.
مهمترين اقدامات:
- بوجاري وپاكسازي بذرهای مصرفي از علف هاي هرز.
- جلوگيري از چراي دام هايي كه قبلاً در مزارع آلوده به علف هاي هرز تغذيه كرده اند وخودداري از مصرف كودهاي حيواني يا خاك هاي آلوده به بذرها وباقیمانده علف هاي هرز.
- جلوگيري از به بذر نشستن علف هاي هرز حاشيه مزارع و جوی های آبیاری.
- جلوگيري از ورود بذرهای علف هاي هرز به مزارع ، با استفاده از آب و ادوات كشاورزي.
- بازديد از مزارع واز بين بردن لكه هاي آلودگي علف هاي هرز
- ضدعفوني بذرها و مبارزه با آفات خاكزي و بذر زاد که موجب تولید گیاه زراعی قوی تر شده و رقابت آن را با علف های هرز افزایش می دهد.
2-روش هاي زراعي و مكانيكي:
* تناوب زراعي: تناوب زراعي يعني اینکه در يك برنامه منظم ، هر سال بخشي از مزرعه را به محصول معینی اختصاص دهیم . این کار می تواند استقرار علف هاي هرز در مزرعه را كاهش داده و مهار آنها را آسان تر کند.
* رعايت اصول فني كاشت: كاشت بموقع، تهيه بستر مناسب، رعايت عمق كشت، تقويت وحاصلخيزي خاك و مهار آفات وبيماري ها، مواردي است كه محصول را در رقابت با علف هاي هرز موفق مي کند. رعايت تراكم كاشت بوته ها، يكي از اقداماتي است كه سبب مي شود بوته هاي محصول، زودتر فضا را پر كرده و با ایجاد سایه، از رشد علف هاي هرز جلوگیری گردد.
* وجين:كندن علف هاي هرز با دست يا ابزارهاي ابتدايي كشاورزي در مزارع كوچك و يا در موردمحصولاتي كه روش هاي ديگر مهار علف هاي هرز در آنها امکان ندارد، اقدام مناسبی است.
* شخم:علاوه بر اماده سازي بستر خاك، به مهار علف هاي هرز كمك مي كند.
1- شخم سطحي در زمان آيش:در ابتداي فصل بهار، هنگامي كه علف هاي هرز در مراحل اوليه رويش هستند يك يا دو بار اقدام به استفاده از پنجه غازي يا ديسك سطحي شود.
2- شخم پس از آبياري:چنانچه پس از تهيه بستر و پيش از كاشت محصول، مزرعه آبیاری شود، علف هاي هرز، سبز می شود. سپس با يك شخم سطحي با پنجه غازي يا ديسك به زير خاك رفته و در دوره رشد رويشي گندم، از تراكم بسيار كمتري بر خوردار خواهند شد اين روش در مهار علف هرز چاودار بسيار مژثر است.
* استفاده از رقم مناسب:چنانچه رقمي كشت شود كه با شرايط آب و هوايي و خاك سازگار نباشد، در رقابت با علف هرز كه بومي منطقه است موفق نبوده و مغلوب خواهد شد.
* دقت در زمان مصرف كودهاي شيميايي . به خصوص لازم است، كود سرك پس از دفع علف هاي هرز داده شود
3- مبارزه شيميايي:آخرين روش مبارزه بوده ودر صورتي موفقيت آميز مي باشد كه با روش مبارزه تلفيقي(مجموعه ای از روش های مبارزه) به كار گرفته شود. همانگونه كه روشن است استفاده از علف كش ها، مسائل و مشكلاتي را نيز بوجود مي آورد .
- آسيب زدن به سلامت انسان ها ،
- آلودگي محيط زيست وآب هاي زير زميني،
- تغيير نوع و گونه علف هاي هرز،
- و ايجاد مقاومت در علف هاي هرز ، مسائل و مشکلاتی هستند که استفاده از علف کش ها به وجود می آمورند.
اما به دليل افزايش جمعيت و نياز به تأمين غذا، در شرايط فعلي مصرف علف كش ها، اجتناب ناپذير است ، به نحوی که در كشور هاي پيشرفته 60تا85 درصد آفت كش هاي مصرفي را ، علف كش ها تشكيل مي دهند.
